KÖPEK KALBİ (Mihail Bulgakov) - Edebiyat Yorumu

gitarisyen

Aşk şarkıları söylemeyi bıraktığımız gün

her şeyimizi yitirdik biz. İşte o yüzden

hep aşk şarkıları söylüyorum.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KÖPEK KALBİ

(Mihail Bulgakov)

 

BİR KÖPEĞİN İNSANA DÖNÜŞÜMÜ,

İNSAN DOĞASININ KARANLIK YÖNÜ

 

Mihail Bulgakov'un çok büyük keyif alarak okuduğum "Köpek Kalbi" adlı romanı, Sovyet Rusya'nın erken dönemlerinde geçen, kara mizah ve bilim-kurgu unsurları içeren bir eser.

Roman, sokak köpeği Şarik'in, Profesör Filip Filipoviç tarafından yapılan deneysel bir ameliyatla insana dönüştürülmesini konu alıyor. Profesörün, Şarik'e bir insanın hipofiz bezi ve testislerini nakletmesi sonucunda Şarik, insan benzeri özellikler kazanmaya başlıyor ve Şarikov adını alıyor. Ancak, bu dönüşüm beklenmedik ve karmaşık sonuçlar doğuruyor ve okuyucuya da bundan sonrasında neler olacağını merak ederek, edebiyat tarihinin bu en önemli yapıtlarından birini ve zevkle okumak kalıyor.

Aslında Bulgakov'un bu romanı, Sovyet rejiminin ve toplumsal değişimlerin bir eleştirisi olarak okunabileceği gibi, Şarikov'un dönüşümünü, Bolşevik devriminin getirdiği sosyal ve politik değişimlerin bir alegorisi olarak yorumlamayı da mümkün kılıyor. Bulgakov, bu dönüşüm sürecinde insan doğasının karanlık yönlerini ve toplumsal düzenin bozulmasını da harika bir şekilde hicvediyor.

Bulgakov'un anlatım tarzı, mizahi ve eleştirel bir dille kaleme alınmış. Roman, grotesk ve absürt unsurlarla dolu ve bu da okuyucunun dikkatini çekip uzun uzadıya düşündürüyor. (Romanı okuduğum süreçte bu konunun rüyalarıma bile girdiğini hatırlıyorum.) Yazarın anlatım tarzıyla olayların 3. kişi ağzından anlatılmasının yanında, aynı zamanda Şarik'in gözünden de anlatılan hikâye, okuyucunun empati kurmasını sağlıyor ve bana göre toplumsal eleştiriyi daha da etkili kılıyor.

Roman, aynı zamanda bilimsel etik ve insan doğası üzerine de derin sorular soruyor. Örneğin; Profesör Filipoviç'in deneyleri, bilimsel ilerlemenin sınırlarını ve etik sorumluluklarını sorgularken, Şarikov'un insanlaşma süreci, insan olmanın ne anlama geldiği üzerine de okuyucuyu düşündürüyor.

Sonuç olarak; "Köpek Kalbi", hem eğlenceli hem de düşündürücü bir roman. Bulgakov'un ustalıkla işlediği kara mizah ve toplumsal eleştirinin, eseri klasikler arasında özel bir yere koyduğunu düşünüyorum. Bu yanıyla da zaten çok uzun olmayan bu roman -elbette bana göre- her insanın mutlaka okuması gereken bir eser. Büyük ihtimalle siz de romanı okurken benim aldığım kadar keyif alacak ve uzun uzun düşüneceksiniz...

 

YORUMA KONU KİTABIN

Özgün Adı

:

Собачье сердце

Türkçe Adı

:

Köpek Kalbi

Ülkesi

:

S.S.C.B.

Özgün Dili

:

Rusça

Yazarı

:

Mihail Bulgakov

Türkçe Çevirisi

:

Şevval Gamze Kaya

Türü

:

Hiciv, Bilim-Kurgu

Sayfa Sayısı

:

142

Basım Yılı

:

2022

Basım Yeri

:

İstanbul

Baskısı

:

1. baskı

Yayınevi

:

Parodi Yayınları

 

KİTABIN ARKA KAPAĞINDAN:

 

İnsan olmak ne demektir? Peki ya koskoca dünya tarihinde yalnızca ‘insan’ olarak yaftalanmak kâfi midir sizce? Kusurlarımızı ve hatalarımızı belki bir raddeye kadar gizleyebildik ama olduğumuz şeyden kaçmayı asla başaramadık. Hep aynı noktaya getirdi hayat bizi; ya kendi kâbusumuzun başrolünde oynadık ya da ezildik yaptıklarımızın karşısında. Mümkün müydü peki insanın kusurlu doğasını düzeltmek? Yoksa yersiz bir hayalden mi ibaretti bu?

Bulgakov’un Köpek Kalbi insan olmanın pek de matah bir şey olmadığını hatırlatarak bir köpeğin ruhen ve bedenen insanlaşma macerasına ortak ediyor bizi. Dönemin Sovyet Rusya’sının ideal insan kavramına ışık tutarken usta bir kalemin ve ince bir zekânın birleşmesiyle de hiciv sanatının en tartışmalı eserlerinden biri çıkıyor ortaya ve okuyucularını şu sorularla baş başa bırakıyor: İnsanı insan yapan kalbi midir yoksa beyni mi? Sadece konuşabilmek insan olmak için yeterli bir kerte midir? Ne yazık ki bu soruların nihai bir cevabı yok. Bulgakov’a göreyse elimizde yalnızca tek bir gerçek var; o da insan kalbinin doğada bulunan en sefil kalp olduğu…

 

(7 Aralık 2024)
gitarisyen
(M. Feridun Gülsan)
"EDEBİYAT YORUMLARIM"
Menüsüne Git

 

"EDEBİYAT"
Ana Menüsüne Git

 

"ANA SAYFA"YA GİT

 

 

Site Tasarımı: gitarisyen © 2011